Kasım Ayı Enflasyonu Beklentileri Aştı
TÜİK, Kasım ayında aylık enflasyonu %2,24, yıllık enflasyonu %47,09 olarak açıkladı. Gıda fiyatlarındaki artış dikkat çekerken, memur ve emekli maaş zammı için enflasyon farkı %4,15 oldu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Kasım ayına ait enflasyon rakamlarını açıkladı. Aylık bazda enflasyon %2,24 oranıyla piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti. Yıllık enflasyon ise %47,09 olarak kaydedildi. Özellikle gıda fiyatlarındaki artış enflasyon rakamlarında etkili oldu.
Yıllık Enflasyon Görünümü
Tüketici fiyatları endeksi (TİFE) ekim ayında %48,58'e gerilemişti. Ancak Kasım ayında yıllık enflasyon yeniden yükselerek %47,09 seviyesine ulaştı.
12 aylık enflasyon ortalaması, kira artışı tavanını belirleyen bir göstergedir ve bu oran %60,45 olarak açıklandı.
Gıda Fiyatları ve Diğer Grupların Etkisi
Aylık bazda en yüksek artış %5,10 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda gerçekleşti. Bu grubu, %2,88 ile eğlence ve kültür, %2,81 ile ev eşyası izledi. Giyim ve ayakkabı grubu ise %0,25 ile fiyatları azalan tek grup oldu.
Yıllık bazda ise en yüksek artış %92,49 ile eğitim grubunda kaydedildi. Konut fiyatları %74,45, lokanta ve oteller %59,38 oranında artış gösterdi.
Üretici Fiyatlarında Gerileme
Üretici fiyat endeksi (Y-ÜFE) aylık bazda %0,66 artış gösterirken, yıllık bazda %29,47'ye geriledi. Bu durum, maliyet kaynaklı fiyat baskılarında azalma yaşandığına işaret ediyor.
Beklentiler ve Tahminler
Ekonomistler, Kasım ayında aylık enflasyonun %2'nin altında kalacağını tahmin ediyordu. Ancak gerçekleşen oran bu beklentiyi aştı. Yıllık bazda piyasa beklentisi %46 civarındaydı.
Asgari Ücret ve Memur Maaş Zammı Beklentileri
Kasım ayı enflasyon verilerinin açıklanmasıyla, memur ve emekli maaş zammında belirleyici olan 5 aylık enflasyon farkı da netleşti. Bu dönemde memurlar için %4,15 oranında enflasyon farkı oluştu. Toplu sözleşme kapsamında eklenen %6 oranıyla birlikte toplam zam oranı %10,4 seviyesinde hesaplandı.
Merkez Bankası’nın Değerlendirmesi
Merkez Bankası (TCMB), taze meyve ve sebze fiyatlarındaki artışa dikkat çekerek, Kasım ayında gıda fiyatlarının enflasyon üzerindeki etkisinin belirgin olduğunu belirtti. Ayrıca, maliye politikası ile artan eşgüdümün dezenflasyon sürecine katkı sağlayacağı ifade edildi.
Vatandaş ve Reel Sektör Beklentileri
Vatandaşın 12 ay sonraki enflasyon beklentisi %64,1'e gerilerken, reel sektörün beklentisi %47,8 olarak kaydedildi. Piyasa katılımcılarının enflasyon beklentisi ise %27,2 seviyesine düştü.
Kasım ayı enflasyon verileri, 2025 yılının ilk yarısında memur ve emekli maaşlarına yansıyacak zam oranlarına ışık tutuyor. Aralık ayı enflasyonunun da eklenmesiyle nihai rakam Ocak 2025'te belli olacak.